Nauczyciele w Polsce uważają się na jedną z najbardziej niedocenionych grup zawodowych z tzw. budżetówki. Trudno się temu dziwić, skoro jeszcze kilka lat temu, standardowe zawody, niewymagające praktycznie w ogóle wykształcenia, niemal przegoniły ich w wynagrodzeniu minimalnym.
Mimo to media regularnie donoszą o kolejnych podwyżkach dla nauczycieli, co nieustannie budzi kontrowersje. Jednak w praktyce z tymi podwyżkami najwyraźniej wcale nie jest aż tak kolorowo, jak mogłoby się wydawać, a kolejne dodatki są niczym wygrane w DragonStots app, czyli tak naprawdę nie wiadomo, ile otrzyma się przy kolejnym rozdaniu. Czytaj dalej, aby poznać, jak rzeczywiście przedstawiają się zarobki nauczycieli.
Ponad 5000 zł za 18 godzin pracy tygodniowo? Największy mit zawodu nauczyciela
Na początku warto wyjaśnić jedną podstawową kwestię, która zawsze pojawia się przy dyskusjach o podwyżkach dla nauczycieli. Rzeczywiście – pełen etat nauczyciela obejmuje 18 godzin nauki. Jednak nie oznacza to, że pracuje on tylko 18 godzin. Chodzi tutaj o godziny „przy tablicy”. Do tego dochodzą przerwy (często z dyżurami), sprawy organizacyjne, poprawianie klasówek, testów i sprawdzianów, wszelkie wyjazdy, organizowanie dyskotek oraz imprez szkolnych, spotkania i kontakty z rodzicami oraz mnóstwo rad pedagogicznych.
W rzeczywistości nauczyciel wypracowuje te minimum 40 godzin, a w gorętszych okresach znacznie więcej i to w nienormowanym czasie pracy, czyli często także w domu, w weekendy, wieczory oraz święta. Dlatego oceniając zarobki nauczyciela, warto spojrzeć na to, jakby wynagrodzenie było za rzeczywiste 40 godzin pracy.
Ile zatem zarabia polski nauczyciel?
Każdy nauczyciel przechodzi swoją ścieżkę rozwoju zawodowego, która w ostatnich latach została nieco skrócona. To kolejno: nauczyciel początkujący, mianowany oraz dyplomowany. Każdy awans wiąże się z realizacją programu zawodowego oraz ostatecznego egzaminu na awans. Zarobki na poszczególnych poziomach zaawansowania przedstawiają się następująco:
- nauczyciel początkujący: minimalne 5153 zł brutto, średnie 6670 zł brutto,
- nauczyciel mianowany: minimalne 5310 zł brutto, średnie 7826 zł brutto,
- nauczyciel dyplomowany: minimalne 6211 zł, średnie 10000 zł brutto.
Średnie wynagrodzenie obejmuje najczęściej wszelkiego rodzaju dodatki, które przysługują nauczycielom. To kolejno:
- Dodatek za wysługę lat: za każdy rok pracy 1% zasadniczego wynagrodzenia – maksymalnie 20%.
- Dodatek motywacyjny: najczęściej od 1% do 10% wynagrodzenia zasadniczego. Przyznawany indywidualnie przez dyrektora placówki.
- Dodatek za wychowawstwo: średnio od 300 zł do 500 zł.
- Dodatek dla wicedyrektora oraz dyrektora: zależy od wielkości placówki i wynosi najczęściej od 1000 zł do 3000 zł.
- Dodatek wiejski: dla nauczycieli pracujących w miejscowościach do 5000 mieszkańców – 10% wynagrodzenia zasadniczego.
- Dodatki za nadgodziny/zastępstwa: zależne od wypracowanych dodatkowych godzin.
Standardowo do minimalnego wynagrodzenia dodaje się około 10-20% wynagrodzenia z dodatków, czyli średnie zarobki nauczyciela na poziomie mianowanym oscylują w granicach około 7000-8000 zł, czyli około 5000-6000 zł „na rękę”.
Wymagania pracy w zawodzie nauczyciela
Żeby jeszcze lepiej zrozumieć, czy zawód nauczyciela rzeczywiście jest tak niedoceniony, warto zwrócić uwagę na to, że wymaga on wykształcenia wyższego i to w większości przypadków magisterskiego. Dodatkowo większość nauczycieli dokształca się na kolejnych studiach podyplomowych, co często oznacza nie 5, a nawet 6 czy 8 lat kształcenia.
Dla porównania, minimalne wynagrodzenie brutto dla 18-latka, który rozpoczyna pracę bez wykształcenia to 4666 zł brutto, czyli niewiele mniej niż minimalna płaca nauczyciela początkującego ze stopniem magistra.
Średnie wynagrodzenie dla pracownika z wykształceniem wyższym w sektorze prywatnym wynosi z kolei 8600 zł brutto. Jednak doświadczeni specjaliści i osoby na stanowiskach kierowniczych mogą liczyć na znacznie wyższe zarobki, liczone nawet w dziesiątkach tysięcy złotych.
Czy zawód nauczyciela nadal jest niedoceniany przez rząd?
Wystarczy spojrzeć na zarobki innych zawodów sfery budżetówki. Pielęgniarki zarabiają średnio 8000-10000 zł, czyli znacznie więcej od nauczycieli. Policjant, który musi spełnić znacznie niższe warunki wykształcenia, otrzymuje średnio na start 6000 zł, a żołnierz bez wykształcenia również zaczyna od ponad 6000 zł.
Skąd zatem te różnice? Najprawdopodobniej chodzi o nastroje społeczne. O nauczycieli nikt nie chce walczyć. W końcu pracują tylko 18 godzin i „gnębią dzieci” – jak duża część społeczeństwa zapamiętała swój czas w szkole. Dlatego, jeżeli politycy kolejny raz pominą nauczycieli, to tak naprawdę nikt poza nimi samymi nie stanie w ich obronie.
Tagi
Udostępnij artykuł
